این مقاله در پی بررسی این موضوع است که آیا تیوتن را میتوان پوزیتیویست نامید؟ در این صورت آیا رواست از متافیزیک نیوتون سخن راند؟ هر چند تکیه بحث بر«نیوتون»عالم بلند آوازه پیش قراول انقلاب علمی است، اما سعی شده از افقی فراتر، معرفتشناسانه پوزیتیویسم و متافیزیک را به کاوش بگیرد. در این رهگذر نیم نگاهی نیز به فیزیک معاصر داشته آراء متافیزیک مخفی در دیدگاههای فیزیکی نامآوران قرن اخیر را عیان کرده است. چارچوب این تحقیق در دو فصل قوام مییابد: ۱-نیوتون پوزیتیویست، ۲- ناگزیری از متافیزیک.